انواع لیبل و مختصری از کاربرد آنها
برای کسانی که می خواهند کار طراحی لیبل و چاپ آن را انجام دهند، اطلاع از موادی که قرار است طرح لیبل بر روی آن چاپ شود، بسیار اهمیت دارد. در این مقاله از سری مقالات آموزشی شکه چاپ، به بررسی این مواد می پردازیم.
فاکتورهای مهم در طراحی و چاپ لیبل
چسب، روکش یا آستر و رنگ 3 فاکتور اصلی در طراحی و چاپ لیبل و برچسب است که در ادامه به بررسی هر کدام می پردازیم.
چسب
چسب، عامل چسبندگی لیبل بر روی محصولات است. چند دسته کلیدی از چسب ها وجود دارد که متناسب با کاربردهای مختلف از جمله ذوب داغ و قابلیت جدا شدن دسته بندی شده اند. لیبل معمولاً از یک طرف با چسب پوشش داده شده و به محصول می چسبد، از طرف دیگر نیز طرح موردنظر روی آن چاپ می شود.
روکش یا آستر
آسترها ورق حامل لیبل و چسب هستند. برای اینکه اطمینان حاصل شود که لیبل ها به راحتی و به صورت دستی اعمال می شوند، انتخاب نوع آستر اهمیت دارد.
رنگ ها
از رنگ ها برای ایجاد اثر هنری که بر روی نمونه لیبل چاپ شده است، استفاده می شود. با استفاده از دو روش پردازش و رنگ های ویژه PMS می توان رنگ ها را بر روی لیبل محصولات چاپ کرد.
نمونه هایی از مواد لیبل ها و محصولات چاپ
- نوار چاپی یک پارچه یا نوار کاغذی است که برای اهداف بسته بندی یا مهر و موم طراحی شده است.
- روبان ها شامل لیبل های نازک و انعطاف پذیر از جنس پارچه، پلاستیک یا فلز هستند.
- تدارکات لیبل ها شامل چاپگر لیبل، جوهر های لیبل، روبان رنگی و نیز نرم افزار لیبل است.
- لیبل ها به ظروفی مانند جعبه، کیف یا سطل می چسبند.
انواع لیبل ها بر اساس مواد
انواع مختلفی از مواد وجود دارد که برای چاپ لیبل استفاده می شود. هر ماده یک برنامه منحصر به فرد و همچنین مزایا و مضرات مربوط به خود را دارد. لیبل بر اساس موادی که بر روی آن به چاپ می رسد، به انواع مختلفی تقسیم می شود:
- لیبل Cloth یا fabric
مواد پارچه ای ترکیبات پارچه ای، یک لایه پارچه ی نبافته شده برای تقویت، استحکام بهتر، مقاومت در برابر گرما یا خواص الکتریکی را تشکیل می دهند. لیبل های پارچه اغلب در صنعت نساجی برای پوشاک یافت می شوند.
- لیبل فلز آلومینیومی (Metal foil)
نوارهای فلزی دارای روکش آلومینیومی، تقویت شده با آلومینیوم و سرب است. این مواد برای کاربردهای مختلفی از قبیل محافظت از وسایل پلاستیکی و سیم در برابر منبع گرما، رطوبت، گرد و غبار و همچنین از سپر حرارتی رسانا بر روی عناصر گرمایش یا خنک کننده استفاده می شوند. نوارهای فلزی می توانند از نظر شعله، مواد شیمیایی و محیط زیست مقاوم باشند. آنها همچنین دارای خواص انعکاسی و مقاومت در برابر پارگی و سوراخ شدن هستند.
- لیبل کاغذی (Paper labels)
لیبل های کاغذی ارزان و کاربردی هستند اما نسبت به سایر محصولات دوام کمتری دارند. لیبل های کاغذ برای یک بار مصرف طراحی شده اند و ممکن است برداشتن موادی که به آنها متصل شده اند، دشوار باشد.
- لیبل پلاستیک (Plastic)
پلاستیک هایی مانند استات، وینیل و PET، ویژگی های مختلفی از جمله بزرگی، سختی، شفافیت و مقاومت در برابر پارگی را از خود به نمایش می گذارند. این پلاستیک ها به طور معمول به تجهیزات و روش های خاص چاپ نیاز دارند، چرا که معمولاً با جوهر معمولی به خوبی چاپ نمی شوند.
- لاستیک (Rubber)
لاستیک اغلب به عنوان پشتیبان نوار، فیلم یا ورقه استفاده می شود. لاستیک معمولاً ضد آب، غیرقابل نفوذ در برابر گاز و در طیف گسترده ای از دما مؤثر است. این ماده هنگامی استفاده می شود که سطح لیبل زده شده در شرایط خوبی باقی بماند.
- لاتکس (Latex)
اضافه شدن لاتکس اجازه می دهد تا لیبل بسیار انعطاف پذیرتر باشد و در اطراف برخی از اشیاء خمیده راحت تر از کاغذ استاندارد شکل می گیرد. نمونه ای از کاربردهای لاتکس، لیبل های روی لپ تاپ است.
- پلاستیک قابل حذف (Removable Plastic)
مشابه لیبل های فوق، این لیبل از چسب قابل حذف استفاده می کند. بنابراین، می توان بعد از قرار دادن لیبل بر روی سطح موردنظر، به راحتی لیبل خود را جدا کرد. به لیبل های برند اصلی روی میوه و سبزیجات موجود در سوپر مارکت ها فکر کنید.
- لیبل نیمه براق (Semi-Gloss)
لیبل نیمه براق، نوعی لیبل یا استیکر کاغذی بسیار متداول و دارای سطح صیقلی و براق است. این نوع لیبل برای استیکرها بسیار عالی است و می تواند طرح ها و رنگ های پیچیده ای را مدیریت کند.
- ولوم (Vellum)
ولوم نوعی کاغذ غیر براق است که عموماً برای اهدافی همچون لیبل یا استیکر مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده برای تولید انبوه لیبل ها ایده آل است و معمولاً در برنامه هایی مانند لیبل بارکد استفاده می شود.
- لیبل حرارتی
دو روش برای چاپ لیبل حرارتی وجود دارد. لیبل حرارتی مستقیم و لیبل انتقال حرارتی.
- لیبل حرارتی مستقیم (Thermal): لیبل حرارتی مستقیم، هنگام گرم شدن باعث تغییر رنگ (معمولاً سیاه) می شود. با استفاده از یک عنصر گرمایشی به شکل حروف یا تصاویر می توان بر روی لیبل تصویر ایجاد کرد. عدم پایداری نقطه ضعف این لیبل است، زیرا اگر در معرض یک منبع حرارتی دیگری قرار گیرد، تصویر را خراب یا مبهم می کند، یا ممکن است با گذشت زمان کاملاً محو شود.
لیبل های حرارتی معمولاً در صنایع غذایی و آشامیدنی، به ویژه در کالاهای یخچال و فریزر، کاربرد دارند. این لیبل برای محصولاتی که در دماهای گرم زمان را در قفسه ها سپری می کنند، مناسب نیست.
- لیبل انتقال حرارتی (Thermal transfer): انتقال حرارتی برای مواردی است که به دلیل قرار گرفتن در مجاورت منبع گرما یا عمر کوتاه لیبل، نمی توانند از مواد لیبل حرارتی مستقیم استفاده کنند.
انواع روبان انتقال حرارتی
- موم محبوب ترین نوع روبان انتقال حرارتی است، زیرا در برابر لکه مقاومت زیادی دارند و برای لیبل های کاغذ مات و نیمه براق مناسب است.
- موم و رزین در برابر لکه مقاوم بوده و برای کاغذهای نیمه براق و برخی از لیبل های مصنوعی مناسب هستند.
- رزین ضد خش و مقاوم در برابر مواد شیمیایی بوده و برای لیبل های مصنوعی روکش دار مناسب است.
لیبل ها را نمی توان به طور مستقیم روی چسب و بدون استفاده از بستر چاپ کرد. لیبل های ساخته شده از این روش بسیار شکننده هستند و با روش های دیگر چاپ همچون استفاده از صفحه نمایش مادون قرمز تقریباً منسوخ شده اند.
نوع مواد بر انواع جوهرهایی که برای چاپ استفاه می شود، تأثیر می گذارد. به کار بردن هاله و یا شعله در برخی از پلاستیک ها باعث می شود تا با کاهش کشش سطحی و بهبود چسبندگی کلی پلاستیک، با جوهرها، روکش ها و بسترهای دیگر سازگاری بیشتری از خود نشان دهند.
صحبت پایانی
یک نوع از تقسیم بندی لیبل ها بر اساس مواد است، منظور از مواد قسمت بالایی ساختار لیبل است که چاپ روی آن انجام می شود. برای این مواد طیف گسترده ای از گزینه های مختلف وجود دارد. استفاده از مواد مختلف برای چاپ لیبل امری ضروری است، چرا که هر ماده با شرایط خاص خود، مزایا و معایب مختلفی دارد.
